Vil benda á ályktun Hagsmunasamtaka heimilanna um neysluviðmið og sára vöntun á að finna út raunframfærslukostnað

Ályktun Hagsmunasamtaka heimilanna um skýrslu Velferðaráðuneytisins: Neysluviðmið fyrir íslensk heimili.

Að mati Hagsmunasamtaka heimilanna ber að líta útgáfu skýrslu velferðarráðuneytisins  jákvæðum augum.  Mikilvægt er þó að hafa í huga að þau neysluviðmið sem kynnt eru í skýrslunni endurspegla ekki raunframfærslukostnað eða lágmarks framfærslukostnað heldur rauntölur um neyslu fólks á Íslandi seinustu ár.

Til skýringa felst munurinn á útreiknuðum neysluviðmiðum og raunframfærsluviðmiðum í því að annars vegar er miðgildi raunneyslu mælt út frá fyrirliggjandi tölum Hagstofunnar en hins vegar er eðlileg raunframfærsla fundin út af sérfræðingum og er þá miðað við að þeir setji saman ýtarlega vöru, þjónustu og neyslukörfu sem á að teljast fullnægjandi lýsing á hóflegri eða eðlilegri framfærsluþörf fjölskyldu af tiltekinni stærð á tilteknum stað á tilteknum tíma. Raunframfærslukostnaður og lágmarks framfærsluviðmið unnin út frá þeim hafa um margra ára skeið verið opinber á öðrum Norðurlöndum, svo sem Danmörku, Svíþjóð og Noregi.

Af efni nýútkominnar skýrslu velferðarráðuneytisins er ekki hægt að segja til um hvort og þá hversu margir eru með ráðstöfunartekjur undir framfærslukostnaði eða hvað þá lágmarks framfærslukostnaði. Margt bendir þó til þess að mjög margar fjölskyldur safni skuldum um hver mánaðarmót eða lifi við skort brýnna nauðsynja. Sérstaklega á þetta við um barnafjölskyldur auk heimila sem þurfa að treysta á bætur og / eða framfærslu hins opinbera auk fjölda fólks í láglaunastörfum sem eru í raun föst í fátækragildru.

Stjórnvöldum ber skylda að komast að því hver raunframfærslukostnaður heimilanna  er svo unnt sé að lögfesta raunframfærslu og lágmarksframfærsluviðmið unnin út frá þeim. Á meðan sú vinna stendur yfir er nauðsynlegt að hið opinbera gefi nú þegar út lágmarksframfærsluviðmið til bráðabirgða sem taki mið af nýkynntum neysluviðmiðum. Þessi krafa er þar að auki byggð á 25. grein Mannréttindayfirlýsingar Sameinuðu þjóðanna.

Án þess að draga dul á hækkunarþörf launa að raunframfærsluviðmiðum vilja Hagsmunasamtök heimilanna benda á að eindregin krafa þeirra um almenna leiðréttingu stökkbreyttra íbúðalána er ein öflugasta kjarabót sem völ er á. Sú leiðrétting hefði veruleg áhrif til lækkunar á framfærslukostnaði þorra almennings.

Fyrir hönd Greiðsluerfiðleikateymis (GET) hóps HH, Vilhjálmur Bjarnason meðstjórnandi og Harpa Njáls félagsfræðingur.

Hagsmunasamtök heimilanna
15. febrúar 2011

Þarf að vera með meira en 900.000 í laun fyrir skatt

Var að vona að þetta væri í Reykjavík sem mótmælendur hefðu loksins tekið sig til og mætt á Austurvöll

Hvenær megum við búast við að Íslendingar fari að átta sig á að það þarf að hreinsa hér til. Ekki það að ég sé að hvetja til óeirða eða óláta eða jafna okkur við það harðstjórnar og eða kúgunarástand sem ríkir í Súdan eða Egyptalandi.

En þegar valdhafa hér á okkar frábæra Íslandi eru búnir að gera svo oft upp á bak undanfarið að þeir eru orðnir gegnsósa og neita svo að taka nokkra ábyrgð, þá verðum við að taka til hendinni og koma þeim út með einhverjum ráðum.

  

Mótmælendur ráða miðborginni

Krefjumst leiðréttingar strax

Stjórnmálamenn spila á von og trú fólks um leiðréttingu lána, ég er viss um að það fer að sjóða upp úr, sérstaklega þegar fólk fer að átta sig á því að verið er að spila með það. Þessar svokölluðu leiðréttingar kosta ekkert fyrir bankana þegar verið er að færa lán í 110 % veðsetningu, veðsetningin var ónýt áður, ef þeim tekst að fá fólk sem var t.d. með 150 % veðsetningu og hafði ekki efni á borga, til að borga af 110 % veðsetningu þá eru þeir að græða en ekki tapa því eðlilegt er að skuldari skuldi ekki meira en nemur verðmæti eignarinnar ef hann lagði eitthvað fram sjálfur í upphafi, ef bankinn lánaði honum 100 % í upphafi þá verður bankinn sjálfur að taka tapið af því. Það er enginn akkur í því fyrir neinn að skulda umfram verðmæti húsnæðissins síns og sinnar fjölskyldu.

Að gera eins og ríkisstjórnin hefur nýverið sett lög um, að setja lægstu óverðtryggða vexti seðlabankans á öll húsnæðislán eftir Hæstaréttardóm um bílalánasamning er náttúrulega fáránlegt. Það sér hver heilvita maður að það eiga ekki að vera og hafa aldrei, hingað til, verið sömu vextir á skammlífri  munaðarvöru eins og bílum og langtíma nauðsynjavöru eins og fasteign.     

Set hér fram dæmi sem ég bjó til um daginn þegar ríkisstjórnin , bankarnir og lífeyrissjóðirnir sömdu sín á milli um á hvern hátt við skuldarar ættum að borga þeim til baka þá stökkbreytingu sem þeir sjálfir bjuggu til og eru með aðstoð "velferðarríkistjórnarinnar" að græða á svikunum: Tvær fjölskyldur keyptu sér sitt hvora íbúðina í sama húsinu 2007 á 25 milljónir. Önnur fjölskyldan tók 100 % lán og skuldar í dag um 33,2 milljónir. Hin fjölskyldan átti 10 milljónir og tók því 15 milljónir að láni og skuldar í dag um 20 milljónir. Gefum okkur að íbúðirnar hafi lækkað um 20 % og kosti í dag um 20 milljónir og lánin hafi hækkað um c.a. 33 % samkvæmt verðtryggingu.

Samkvæmt samkomulaginu þá fær fyrri fjölskyldan sem tók 100 % lánið afskrifað niður í 110 % af nýju fasteignamati og skuldar því 22 milljónir og hefur engu tapað þó hún skuldi 2 milljónir umfram verðmæti.

Hin fjölskyldan fær enga leiðréttingu, skuldar 20 milljónir og er búin að tapa þeim 10 milljónum sem hún lagði fram í upphafi þannig að hún er búin að borga fyrir leiðréttingu hins aðilans í þessu dæmi og gott betur. 

Þetta kostar ekkert fyrir bankana þegar verið er að færa lán í 110 % veðsetningu, veðsetningin var ónýt áður og ef þeim tekst að fá fólk til að borga af 110 % veðsetningu þá eru þeir að græða en ekki tapa því eðlilegt er að skuldari skuldi ekki meira en nemur verðmæti eignarinnar ef hann lagði eitthvað fram sjálfur í upphafi, ef bankinn lánaði honum 100 % í upphafi þá verður bankinn sjálfur að taka tapið af því. Það er enginn akkur í því fyrir neinn að skulda umfram verðmæti húsnæðisins síns og sinnar fjölskyldu. Vilhjálmur Bjarnason, ekki fjárfestir" 

Krefjast leiðréttinga

Þeir spila á von og trú fólks um leiðréttingu lána og eru einnig að reyna að minnka líkur á mótmælum á mánudaginn

Stjórnmálamenn spila á von og trú fólks um leiðréttingu lána og eru einnig að reyna að minnka  líkur á mótmælum á mánudaginn, ég er viss um að það fer að sjóða upp úr, sérstaklega þegar fólk fer að átta sig á því að verið er að spila með það. Þessar svokölluðu leiðréttingar kosta ekkert fyrir bankana þegar verið er að færa lán í 110 % veðsetningu, veðsetningin var ónýt áður, ef þeim tekst að fá fólk sem var t.d. með 150 % veðsetningu og hafði ekki efni á borga, til að borga af 110 % veðsetningu þá eru þeir að græða en ekki tapa því eðlilegt er að skuldari skuldi ekki meira en nemur verðmæti eignarinnar ef hann lagði eitthvað fram sjálfur í upphafi, ef bankinn lánaði honum 100 % í upphafi þá verður bankinn sjálfur að taka tapið af því. Það er enginn akkur í því fyrir neinn að skulda umfram verðmæti húsnæðissins síns og sinnar fjölskyldu.

Að gera eins og ríkisstjórnin hefur nýverið sett lög um, að setja lægstu óverðtryggða vexti seðlabankans á öll húsnæðislán eftir Hæstaréttardóm um bílalánasamning er náttúrulega fáránlegt. Það sér hver heilvita maður að það eiga ekki að vera og hafa aldrei, hingað til, verið sömu vextir á skammlífri  munaðarvöru eins og bílum og langtíma nauðsynjavöru eins og fasteign.     

Þar sem það virðist vera mikill misskilningur hjá fólki og því miður ofurtrú, eða réttara sagt ofurvon á að ríkisstjórnin sé að gera eitthvað gott og rétt fyrir skuldara ætla ég að fara aðeins á einfaldan hátt yfir hvernig grunnurinn að uppbyggingu óverðtryggðra lána eins og nota á við “talnaleik“ ríkistjórnarinnar vegna umbreytingar gengislánanna er fundinn. Fyrst eru almennir vextir í þeim lánaflokki sem lána á til fundnir, í okkar tilviki ætti að nota lægstu mögulegu vexti vegna þess að verið er að lána til húsnæðskaupa. Segjum 4,15 % eins og var á þeim tíma sem um ræðir, svo er verðbólgunni á þeim tíma bætt á það og til að vera nokkuð öruggir með þetta þá er c.a. 1 % bætt ofan á til að hafa þetta öruggt, fyrir bankann nota bene. Segjum að verðbólgan hafi verið 4,35 % við lánveitinguna þá fær lántakinn lánið afgreitt með 4,15 % vöxtum + 4,35 % vegna verðbólgu + 1 % til öryggis, samtals gera þetta því 9,5 % í “óverðtryggðum“ vöxtum.  Til að bankinn taki nú ekki of mikla áhættu þá eru þetta nær undantekningarlaust breytilegir vextir, þannig að ef t.d. eftir sex mánuði, verði verðbólgan komin upp í 5,35 % þá eru vextir „“óverðtryggða“ lánsins okkar komnir upp í 10,5 %. Á sama tíma er sá sem er með venjulegt verðtryggt húsnæðislán að borga 9,5 % vexti, þ.e. 4,15 % vegna vaxtanna og 5,35 vegna verðbólgunnar og ekkert 1 % álag. Útkoman er því sú að sá sem er með “óverðtryggt“ lán er að borga c.a. 1 % hærri vexti en sá sem er með venjulegt verðtryggt lán.      

Á norðurlöndunum, þ.e. í  þeim löndum sem við miðum okkur hvað mest við eru lán almennings til húsnæðiskaupa nær undantekningarlaust óverðtryggð og með föstum frá um 2,5 % til um 5 % vöxtum út lánstímann en einnig eru til lán með breytilegum vöxtum en þó með hámarki á hvað vextirnir geta farið hátt, t.d. held ég að í Danmörku séu þeir með 6 % hámarki og eru þau þá með lægri vöxtum en lánin með föstu vöxtunum þar sem lánveitandinn þarf ekki að taka eins mikla áhættu með því móti að þeirra mati, hér er öllu snúið við og notað gegn lántakendum, enda allt traust farið sem við höfðum til banka og fjármálafyrirtækja.     

Aðgerðir vegna yfirveðsetninga

Ekkert "samkomulag"um skuldavanda heimilanna

Öðruvísi mér áður brá, tókuð þið eftir því að núna eru skuldarar, skuldareigendur og ríkið við samningaborðið og sömdu um skuldaskilin, þar að auki lá allt í einu fyrir hvaða upphæð bankarnir höfðu til leiðréttingar á skuldum fyrirtækjanna. Um daginn þegar verið var að semja um skuldir heimilanna voru ekki svona margir við borðið, þar voru bankarnir, lífeyrissjóðirnir og ríkið en enginn fyrir hönd skuldaranna, þar að auki hafa bankarnir ekki komið fram með réttar tölur um hvaða upphæð það er sem þeir fengu í afslátt á skuldum heimilanna á milli gömlu og nýju bankanna. Er það nema von að svona illa hafi tekist til við heimilissamningana og sáttin um samning heimilanna sé engin, það vantaði stærsta hagsmunaaðilann, þann sem á að borga brúsann. Þar fyrir utan var þetta ekki samningur, þetta var staðfestinga á því að bankarnir og lífeyrissjóðirnir mættu arðræna fólk með samþykki ríkisins. Lífeyrissjóðirnir fóru í heimilissamninana með það veganesti frá Fjármálaeftirlitinu að þeir mættu ekki semja um neina leiðréttingu til heimilanna nema þá bara þann kostnað sem þeir geta hvort sem er ekki innheimt, það er að segja sokkinn kostnað. Lög um lífeyrissjóðina banna annað. Það sem þarf að gera og það sem fyrst er að finna út og neyða bankanna til að gefa upp rétta afsláttartölu og svo að neyða þá til að láta þann afslátt renna beint til skuldaranna með almennri leiðréttingu eins og Hagsmunasamtök heimilanna hafa lagt til. Ef þetta verður ekki gert þá verður aldrei sátt í þjóðfélaginu, en samfélagssátt er grundvöllurinn af því að hagkerfið fari af stað.

Samkomulag um skuldavanda lítilla fyrirtækja

Lesið gamlar greiningar frá Ingólfi Bender og Glitni frá því fyrir og í hruni.

Hvet ykkur til að fara inn á Íslandsbankavefinn og lesa gamlar greiningar frá því fyrir og í hruninu sem greining Glitnis, forvera Íslandsbanka og áður en hann skipti um kennitölu og nafn, á þeim tíma undir "styrkri" stjórn Ingólfs Bender hefur gert. Þá munið þið sjá hvað mikið er að marka þessa spá eða aðrar spár greiningar Íslandsbanka og ég allavega fer að hugsa hverjum þessar spár eiga að þjóna og hverjum þær henta. Auðvitað vill ég að fasteignaverð hækki þannig að íbúðareigendur verði ekki fyrir eins miklu tjóni og lítur út fyrir í dag. En gleymum ekki að sú sprenging og fasteignabóla sem varð hér fram að 2008 varð að miklu leiti, og nánast öllu, vegna innkomu bankanna á fasteignalánamarkaðinn með tilheyrandi verðhækkun sem var dyggilega rökstudd af greiningardeild Glitnis, sem nota bene var undir stjórn þessa sama Ingólfs Bender.

Spá verðhækkunum á húsnæðismarkaði

Spurning hvort Gnarrinn mætti ekki bregða undir sig betri fætinum og taka nokkur skref fyrir fólkið í borginni sem kaus hann og líka hina

Að boða jákvæðni og virðingu til stjórnmálamanna er af hinu góða og líka að leyfa sér smá grín annað slagið, enda er Jón sjálfur einn af þessum stjórnmálamönnum og er sennilega að reyna að höfða til þess að þeir sýni honum til baka jákvæðni og virðingu, hvort það tekst verður tíminn að leiða í ljós. Mér finnst, í ljósi þess að hann hefur gaman af því að ganga, samanber Kúbustrákagönguna og gaypride göngu hans, að Jón mætti taka það upp hjá sjálfum sér að ganga nokkur skref í viðbót í fjöldagöngu sem hann mundi skipuleggja sjálfur til stuðnings fólkinu í borginni. Sem þessir sömu jákvæðnu og virðingarverðu stjórnmálamenn eru að leyfa bönkunum að arðræna og er ég þá að tala um þá samninga sem "hagsmunaaðilar" sömdu sín á milli um að heimilin ættu að borga um daginn. Eini gallinn var að þessir sömu jákvæðu og virðingarverðu stjórnmálamenn með aðstoð bankanna og lífeyrissjóðanna "gleymdu" að boða þann sem á að borga brúsann en senda honum samt reikninginn. Bara tillaga ef þetta er ekki of erfitt eða of kalt, hann er allavega með góða nefhlíf sýnist mér.

Boðar jákvæðni og virðingu

Þarna voru allir við borðið, skuldarar, skuldareigendur og ríkið, íbúðalánaskuldurm var ekki hleypt að þessu borði um daginn

Öðruvísi mér áður brá, tókuð þið eftir því að núna eru skuldarar, skuldareigendur og ríkið við samningaborðið og sömdu um skuldaskilin, þar að auki lá allt í einu fyrir hvaða upphæð bankarnir höfðu til leiðréttingar á skuldum fyrirtækjanna. Um daginn þegar verið var að semja um skuldir heimilanna voru ekki svona margir við borðið, þar voru bankarnir, lífeyrissjóðirnir og ríkið en enginn fyrir hönd skuldaranna, þar að auki hafa bankarnir ekki komið fram með réttar tölur um hvaða upphæð það er sem þeir fengu í afslátt á skuldum heimilanna á milli gömlu og nýju bankanna. Er það nema von að svona illa hafi tekist til við heimilissamningana og sáttin um samning heimilanna sé engin, það vantaði stærsta hagsmunaaðilann, þann sem á að borga brúsann. Þar fyrir utan var þetta ekki samningur, þetta var staðfestinga á því að bankarnir og lífeyrissjóðirnir mættu arðræna fólk með samþykki ríkisins. Lífeyrissjóðirnir fóru í heimilissamninana með það veganesti frá Fjármálaeftirlitinu að þeir mættu ekki semja um neina leiðréttingu til heimilanna nema þá bara þann kostnað sem þeir geta hvort sem er ekki innheimt, það er að segja sokkinn kostnað. Lög um lífeyrissjóðina banna annað. Það sem þarf að gera og það sem fyrst er að finna út og neyða bankanna til að gefa upp rétta afsláttartölu og svo að neyða þá til að láta þann afslátt renna beint til skuldaranna með almennri leiðréttingu eins og Hagsmunasamtök heimilanna hafa lagt til. Ef þetta verður ekki gert þá verður aldrei sátt í þjóðfélaginu, en samfélagssátt er grundvöllurinn af því að hagkerfið fari af stað.

Heimilar samstarf vegna úrvinnslu skuldamála

Tölum um þessa 22 milljarða sem bankarnir segjast hafa "afskrifað" hingað til

Smá um hvernig "afskriftir" bankanna hingað til eru reiknaðar.

Bankarnir segjast hafa "afskrifað" 22 milljarða af heimilum landsmanna hingað til. 

Förum aðeins yfir þá reiknikúnst, ég veit að um 9 til 10 milljarðar af þessum "afskriftum" var vegna úrræðis sem bankarnir buðu upp á fyrir gengislánadóminn 16 ágúst þar sem fólk í vanskilum gat fengið afskriftir upp á 25 % af erlenda láninu. Þetta sama lán var svo dæmt ólöglegt og því var í raun þessi afskrift engin afskrift heldur dæmd af þeim í dómnum sem ólöglegt lán frá upphafi. Aðrir 8 milljarðar í þessum "afskrifuðu" lánum sem bankarnir hreykja sér af eru tilkomnir vegna 110 % leiðréttingar bankanna hjá þeim sem voru yfirveðsettir upp fyrir rjáfur og hefðu farið á hausinn með eignirnar sínar en bankinn sá að betra var að fá fólk til að borga með því að bjóða því að skulda "bara" 110 % þannig að þetta var hvort sem er tapað fé fyrir bankann. Þessar aðgerðir sem bankarnir eru að bjóða upp á núna eru að mestu ef ekki öllu upp á það sama, koma fólki til að borga en þó með eignina sína yfirveðsetta. Hver græðir á því að borgað sé að yfirveðsettri eign, skuldarinn eða bankinn, ég bara spyr.

Rætt um verulegar afskriftir

Bloggið mitt orðið að dæmi Hagsmunasamtaka heimilanna, það er flott mál og gert með mínu leyfi

Þar sem þetta er upprunalega mitt blogg, vil ég svara þessari svokölluðu "þjóðarsál" sem ég set hér fyrir neðan, sjálfur undir nafni.

Hef reynt að hafa það að leiðarljósi að vera ekki að skrifast á við nafnlausa aumingjabloggara sem þora ekki að koma fram undir nafni en get ekki orða bundist yfir heimskunni og fáviskunni í þessari  færslu hjá þér "þjóðarsál". þú skilur greinilega ekki um hvað er verið að skrifa í fréttinni eða blogginu. Efast reyndar um að þú hafir sál en er alveg viss um að enginn er heilinn á bak við nafnleyndina.  Undirskrift: Vilhjálmur Bjarnason

 Tilvitnun byrjar.

ÞJÓÐARSÁLIN

Hagsmunasamtök heimskingjanna standa á gati

3.12.2010 | 22:58

Við í Hh. höfnum algjörlega tilboði stjórnvalda um að fella niður hluta af skuldum okkar.  Sjá ekki allir að það er óréttlátt að fella niður háar upphæðir hjá sumum en ekki öðrum. Sjá ekki allir að sumir þeirra, sem skulda svo gífurlega sýndu enga fyrirhyggju við sínar framkvæmdir.

Við í Hagsmunasamtökum heimskingjanna fordæmum þessar fyrirætlanir og hvetjum til að eingöngu verði felldar niður skuldir hjá þeim sem eru skuldlausir.

Tilvitnun lýkur.

Hinir ráðdeildarsömu tapa